Dotcombubbel, kredietcrisis … het zal blijven gebeuren
A Short History of Financial Euphoria, Galbraith, 1994
Financiële instortingen zijn eigen aan het vrijemarktsysteem. Het patroon is in het klein of groot altijd hetzelfde en zal niet wijzigen. Denk aan de tulipmania eeuwen geleden, maar ook in recenter tijden de diverse beurscrises, de dotcombubble (die pas ruim na de publicatie van dit boek optrad) en de kredietcrisis.
Het verhaal begint met enkele vermogensbeheerders aan wier inzicht amper getwijfeld wordt. Mensen die op veel geld zitten (hebben/beheren) stralen uit er verstand van te hebben. Onder hen begint een run op een bepaalde asset. Omdat ze er veel van kopen vliegt de prijs omhoog, waarmee hun “financiële helderziendheid” over de waarde / aantrekkelijkheid van die asset een selffulfilling prophecy wordt.
De massa begint mee te speculeren en de asset wordt in waardering opgeblazen, terwijl “specialisten” verkondigen dat de prijzen door een “nieuwe situatie” niet zullen verlagen. Deze euforie houdt aan tot de bom barst. Velen zitten er dan diep in en verliezen veel. De schade wordt erger doordat veel mensen op basis van schulden instappen, die ze maken met “financiële innovaties”, die neerkomen op schuld gedekt door een asset.
De veroorzakers beschermen hun reputatie en wijten het aan complexe externe factoren (en vaak zijn zij er persoonlijk al op tijd uit). De paar heftigste speculanten kunnen aan de schandpaal worden genageld, maar de meesten die het net zo hard begonnen wassen hun handen in onschuld. Overigens is het ook maar ten dele hun schuld; het vrijemarktsysteem waar iedereen gewillig in mee doet is net zo “schuldig”.
Dit mechanisme zal zich blijven herhalen doordat de cirkel van speculatie en prijzen werkt zoals hij werkt, mensen hier zolang dit werkt voordeel uit willen halen (wat in het begin lukt), de massa hoop zal blijven hebben een slag te kunnen slaan (hoewel de massa te laat in- en uitstapt), en doordat het publiek geheugen erg kort is.
De SpeedMBA e-cursus is live!
Alles van business leren in je eigen tijd? Bestel dan snel de SpeedMBA
online cursus!
