Het waardevolste is ongewaardeerd
Dit stuk gaat over immateriële activa. Maar laten we niet op de zaak vooruitlopen. In de bedrijfskundehoek van Financiën & Administratie is de “balans” je overzicht van zaken die economisch productiepotentieel hebben, oftewel “waar je business mee kan bouwen” (links staan die zaken, rechts staat wie daar voor hoeveel aanspraak op kan maken). In bedrijven die om “het fysieke” draaien (bv een fabriek, een winkel, een kroeg) zijn dit vooral concrete zaken: een pand, inventaris, machines, voorraden, geld; kortom: dingen waarvan het duidelijk is dat ze het mogelijk maken zaken te doen.
Die “dingen” heten activa. En uiteraard is het af en toe wenselijk daar een overzicht van te hebben. Bovendien kan je aan de hand van zo’n overzicht bepalen hoe productief je met je activa bent geweest. Als je bv 100 aan activa hebt en je hebt 1000 omzet behaald, heb je je activa factor 10 in business weten om te zetten in die periode (pas op: dat zegt nog niks over winstgevendheid, maar dat even terzijde).
Nu is er een vreemde categorie activa: de immateriële activa. Over dit begrip bestaan ruwweg twee opvattingen, die je de krappe en de ruime kan noemen. In de krappe opvatting gaat het om zaken met een ontastbaar exploitatiepotentieel: denk aan een patent, copyright, handelsmerk, goodwill. Maar die waarde mag je niet zelf verzinnen: deze dingen mogen pas op de balans als je er zelf voor hebt betaald. Het zijn typische accounting-items, waar je in de productiesfeer weinig aan hebt.
In de ruime opvatting van immateriële activa gaat het ook en vooral om menselijk toegevoegde waarde: belangrijke kennis en skills. Maar hier weet de accountingwereld geen raad mee. Deze zaken kan je niet in geld uitdrukken en op de balans zetten. Dit zijn dus juist typische productie-items, waar je in de accountingsfeer weinig mee kan. Bedrijven die om zulk productiepotentieel draaien (bv advocaten, designers, artsen, consultants, it’ers) hebben dus niet veel aan de balans; de belangrijkste waarde blijft immers buiten de boeken.
Nu is het aardige dat dit ook zelfs geldt voor bedrijven die om het fysieke draaien. Om activa te gelde te maken moet je namelijk wel de juiste activa betrekken en ze op de juiste manier inzetten. En dan hebben we het over managementvaardigheden, die als zodanig onder de ruimhartige interpretatie van immateriële activa vallen. En die vaardigheden maken in de praktijk het verschil tussen succes of niet bij bedrijven die min of meer over vergelijkbare activa beschikken (wat de intrinsieke waarde van die tastbare spullen weer relativeert).
En zo zie je dat het waardevolste eigenlijk altijd ongewaardeerd blijft. En zie dat vooral niet als miskenning, maar als je grootste succesgeheim (waarvan het fijn zou zijn als je dit zelf wel kent).
De SpeedMBA e-cursus is live!
Alles van business leren in je eigen tijd? Bestel dan snel de SpeedMBA
online cursus!
